America's Fire Mystery: Why Can't They Stop the Flames? अमेरीकेत लागलेल्या आगीची काय भानगड आहे, टेक्नॉलॉजीचा डंका वाजवतात यांना साधी आग का विझवता येत नाही?

America's Fire Mystery: Why Can't They Stop the Flames?

अमेरिका, टेक्नॉलॉजी आणि आगीचे संकट

अमेरीका हा देश प्रगत तंत्रज्ञान, संशोधन आणि विज्ञान यासाठी ओळखला जातो. त्यांनी केलेले तंत्रज्ञानातील प्रगत प्रयोग जगभरात प्रेरणा देणारे ठरले आहेत. परंतु, 21व्या शतकातही अमेरिकेला नैसर्गिक आपत्ती, विशेषतः वणवे आणि आगीसारख्या संकटांचा सामना करावा लागतो आहे. कॅलिफोर्नियामधील एक मोठा भाग जंगलांनी व्यापलेला आहे. या जंगलात लागलेला वणवा लॉस एंजेलिस शहरापर्यंत पोहोचला आहे. हॉलिवूडसारख्या ठिकाणीही या आगीचा कहर पसरला आहे. अमेरिकेच्या इतिहासातील हा सर्वात भयंकर वणवा मानला जातो. सुमारे 40 किलोमीटरच्या क्षेत्रात ही आग पसरली आहे. मग, ड्रोन्स, सॅटेलाइट्स, आधुनिक यंत्रणा असूनही ही 'साधी आग' का नियंत्रणात येत नाही? या लेखात याची सविस्तर माहिती घेऊ.

America's Fire Mystery: Why Can't They Stop the Flames?

१. निसर्गाचा कोप: हवामान बदल आणि पर्यावरणीय घटक

अमेरिकेतील आगीची पहिली भानगड म्हणजे निसर्गानेच केलेली तयारी.

• दुष्काळ आणि उष्णता: कॅलिफोर्नियासारख्या राज्यांमध्ये सरासरी तापमान २०१० नंतर २°C वाढले आहे. दुष्काळामुळे झाडे कोरडी होतात, आणि ती 'इंधन' बनतात. २०२२ मध्ये, ७०% जंगल कोरडे होते, असे USDA ने नोंदवले.

• वारे आणि टोपोग्राफी: "डायब्लो वाऱ्यां"सारखे प्रचंड वारे (८०-१०० km/h) आगीच्या ज्वाळा १ किमीपर्यंत झेपावतात. डोंगराळ प्रदेशात हे वाऱ्याचे वळण आगीचा वेग वाढवते.

उदाहरण: २०१८ च्या कॅम्प फायरमध्ये, वाऱ्यामुळे आग फक्त ४ तासात १०० चौ.किमी पसरली. फायरफाइटर्सना प्रतिसाद देण्यासाठी वेळच मिळाला नाही.

२. मानवनिर्मित समस्या: शहरीकरण आणि चुका

आगीचे दुसरे मूळ आहे मानवी हस्तक्षेप.

• वाइल्डलँड-अर्बन इंटरफेस (WUI): जंगलाच्या सीमेवर ४.५ कोटी घरे आहेत. ही झोपडपट्टी आगीच्या मार्गात येते. २०२० मध्ये, WUI मधील ३८% घरे जळून गेली.

• वीज तारा आणि लापरवाई: पीजीइ (पॅसिफिक गॅस अँड इलेक्ट्रिक)च्या तारांमुळे २०१७-२०२० दरम्यान १,५०० आगी लागल्या, असे कॅलिफोर्निया फायर विभागाने सांगितले.

केस स्टडी: २०१८ च्या कॅम्प फायरचे कारण PG&E ची जुनी वीज तार होती, जी वाऱ्यात कोसळली.

हे जरूर वाचा:- AI Apps 2025 : २०२५ मध्ये आर्टिफिशल इंटेलिजन्सचे नवीन Apps आणि मोबाइल-विंडोज संगणकातील अविष्कार

३. टेक्नॉलॉजीचे मर्यादित सामर्थ्य

आधुनिक तंत्रज्ञान हे 'मोठ्या आगी'समोर का थकतं?

• एरियल अटॅक्सची मर्यादा: विमानांतून टाकलेला फायर रिटार्डंट केवळ २-४ तास टिकतो. तीव्र वाऱ्यामुळे हे रसायन निष्प्रभ होते.

• ग्राउंड एक्शनची अडचण: डोंगराळ भागात फायर ट्रक्स पोहोचू शकत नाहीत. २०२१ च्या डिक्सी फायरमध्ये, ९०% लढाई पायी झाली.

• स्मार्ट टेक्नॉलॉजीचा अभाव: AI आणि सेंसर्सचा वापर अजून प्रायोगिक स्टेजमध्ये आहे.

तज्ञ मत: "आग विझवण्यासाठी टेक्नॉलॉजी पुरेशी नाही. आपल्याला निसर्गाशी जुळवून घेणे शिकले पाहिजे," असे फायर इकॉलॉजिस्ट डॉ. जीन मार्कर म्हणतात.

America's Fire Mystery: Why Can't They Stop the Flames?

४. आगीचे पारिस्थितिक महत्त्व

काही आगी 'नैसर्गिक' असतात, हे समजणे गरजेचे आहे.

• इकोसिस्टम रिजनरेशन: पाइन झाडांच्या शंकूंना आग लागल्याशिवाय बीजे उमलत नाहीत. येलोस्टोनमध्ये १९८८ च्या आगीनंतर नवे वनस्पती उगवले.

• फ्यूल मॅनेजमेंट: १०० वर्षांपूर्वी, अमेरिकेतील मूळ रहिवाशी नियंत्रित आगी लावत असत. २०व्या शतकात हे बंद केल्यामुळे, जमिनीवर मृत लाकूड जमा झाले, ज्यामुळे आगीची तीव्रता वाढली.

स्टॅटिस्टिक्स: २०२१ मध्ये, अमेरिकेने ४.३ लाख एकर जमिनीवर नियंत्रित आगी लावल्या, ज्यामुळे मोठ्या आगीचा धोका ६०% कमी झाला.

हे जरूर वाचा:- Tata Punch Car : ‘TATA PUNCH’ ने ४० वर्षांचा विक्रम मोडला, मारुती सुझुकीला मागे टाकत २०२४ मधील भारतातील नंबर १ कार ठरली, विक्रीचे आकडे नक्की वाचा!

५. भविष्यातील उपाय: तंत्रज्ञान आणि पारंपरिक ज्ञानाचा मेळ

ही समस्या सोडवण्यासाठी एकात्मिक धोरण आवश्यक आहे.

• प्रिव्हेंटिव्ह मेजर्स: स्मार्ट ग्रिड्स, फायर-रेझिस्टंट बांधकाम सामग्री, आणि WUI मधील नियम कठोर करणे.

• इंडिजिनस पद्धती: कॅलिफोर्नियातील योकट आणि पोमो जमाती परत नियंत्रित आगी लावत आहेत. २०२२ मध्ये, त्यांनी २०,००० एकर जमिनीवर यशस्वीरीत्या हे केले.

• पॉलिसी बदल: बजेटचा मोठा भाग फायरफाइटिंगवर खर्च केला जातो. त्याऐवजी फायर प्रिव्हेन्शनवर गुंतवणूक केली पाहिजे.

आशादायक तंत्रज्ञान: NASA च्या FIRMS (Fire Information for Resource Management System) सारख्या सिस्टम्स रिअल-टाइम डेटा देऊन लवकर चेतावणी देतात.

निष्कर्ष (America's Fire Mystery: Why Can't They Stop the Flames?)

अमेरिकेतील आगी ही केवळ 'आग' नसून, हवामान बदल, मानवी चुका, आणि पारंपारिक ज्ञानाचा त्याग यांचे मिश्रण आहे. टेक्नॉलॉजी एक साधन आहे, पण ती एकटीच युद्ध जिंकू शकत नाही. आगीशी सहअस्तित्वाचे धोरण, निसर्गाचे नियम समजून घेणे, आणि समुदायांची जागरूकता हाच खरा उपाय आहे. जसे की एक म्हण आहे, "आगीचा धूर नाहीसा झाला, तरी भूमीत बीजे रुजतातच."

जर तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर खाली दिलेल्या बटणाद्वारे Whats App आणि Facebook, Twitter वर आपल्या मित्र, नातेवाईक आणि मित्रमैत्रिणींसोबत शेअर करा. जेणेकरून त्यांनाही याची माहिती मिळू शकेल.

2) Lakshadweep Tour Places : 'लक्षद्वीप' - ‘गुगल सर्च’ मध्ये ट्रेडिंगमध्ये चर्चेत असणाऱ्या बेटाविषयी माहिती.

3) Highway Food : दाल-बाटी, सुक्क मटण आणि बरंच काही.. तर या हायवे फूडला एकदा नक्की भेट द्या!

4) dandpatta : लवलव करी धारदार पातं

5) top 10 patanjali products : पतंजलि के 10 गजब के प्रोडक्ट्स जो आपको जरूर ट्राय करने चाहिए.

6) The Future of AI and Machine Learning : Transformations, Challenges, and Opportunities

7) Vantara Zoo : अनंत अंबानी यांचे 'वनतारा' हे प्राणिसंग्रहालय नव्हे; तर ते एक प्राणिसेवा केंद्र होण्यामागे काय रहस्य आहे?